De Noorse serie Monster was de serie waar ik het meeste naar uitkeek op het Lumière Crime Festival. Het crimi over een sekte in het noorden van Noorwegen, met een hoofdrol voor Jakob Oftebro en een veelbelovende trailer. Dat kan alleen maar goedkomen, dacht ik. En de eerste aflevering pakt inderdaad meteen!

Op het crime festival waren hoofdrolspeelster Ingvild Holthe Bygdnes en producer Lasse Greve Alsos aanwezig. Hoe hebben zij de opnames beleefd? En wat kunnen we na aflevering één verwachten?

Monster

Het plot van Monster: in een religieuze gemeenschap in het noorden van Noorwegen wordt een reeks gruwelijke moorden gepleegd. De lokale politieagent Hedda Gilbert krijgt de zaak toegewezen, samen met Joel Dreyer, een toprechercheur uit Oslo. Hun verschillende karakters en methoden zorgen echter voor irritaties en belemmeren het onderzoek naar de seriemoordenaar.

Q&A met Monster’s actrice Ingvild en producer Lasse

Waarom heet de serie Monster?

Lasse: “Het verhaal is geïnspireerd op een quote van Nietzsche: ‘Wie tegen monsters vecht, moet uitkijken zelf geen monster te worden.’

Ingvild: ‘Maar nu gaat het meer over de monsters in iedereen. We hebben allemaal een klein monster in onszelf. Ja, ook wij, haha!”

In aflevering één zien we nog niet heel veel monsters in de karakters. Verandert dat nog?

Ingvild: “De monsters zijn nog niet zo aanwezig in de eerste aflevering. Maar ze komen eraan. Hedda bijvoorbeeld ziet alles zwart-wit en ze heeft een heel duidelijk beeld van wat goed en fout is. Maar dan belandt ze zelf in een situatie waarin ze wraak wil nemen, en voelt ze dat de wereld niet zo zwart/wit is.”

“Het is heel interessant dat wanneer het persoonlijk is, het zoveel moeilijker is om te zien wat goed en fout is. Dus dat wordt moeilijk voor Hedda.”

Lasse: “Je hebt te maken met een dualiteit: wat is goed voor mij en wat is moreel juist?”

Wat kunnen we verder verwachten van het eerste seizoen?

Ingvild: “Veel scenes die je nog niet eerder hebt gezien. Het is niet de standaard crime-serie. Het script was meer politie-geörienteerd dan hoe het uiteindelijk is geworden. Dat wilden zowel de regisseur als de scriptschrijver. Er komen scenes in voor die je nog niet eerder hebt gezien!”

Lasse: “De naaktscene is echt heel maf.”

De naaktscene is héél maf

Ingvild: ”Net als veel andere scenes. Ze kunnen eruit zien als scenes die je eerder hebt gezien, maar dan kijk je goed en blijkt het heel vreemd te zijn.”

Lasse: “Monster is bovendien meer filmisch: series zijn over het algemeen vooral gefocust op dialoog, Monster focust meer op stemmingen en beelden, zoals een film. Dat laat meer over aan je verbeelding, het is aan de kijker om verbanden te leggen.”

Ingvild: “Cameraman Jørgen Johansson wilde dat elk beeld iets speciaals zou zijn. Alles moest perfect zijn, alles was gepland en hij is ontzettend toegewijd en gefocust op detail. Dat was erg interessant. Daardoor zijn de beelden meer arty“.

Lasse: “Ondanks de planning was er ook ruimte voor improvisatie.”

Ingvild: “Ja, we moesten na elke scene juist door blijven acteren en improviseren. Daarvan zijn ook veel beelden in de serie beland. Dat was het leuke aan werken met Anne Sewitsky. Zij is een van de beste filmregisseurs in Noorwegen. Zij vulde elke scene met heel veel humor en we probeerden veel nieuwe dingen uit. Ze vroeg zich altijd af: ‘Hoe kan deze scène anders dan anders worden?’ Daarom zijn veel van de scenes korte films op een bepaalde manier. Ze kunnen uit de serie geknipt worden en hun eigen verhaal vertellen.”

Hoe is het script eigenlijk ontstaan?

Lasse: “Ik werkte nog bij de NRK. We hadden een nieuwe ‘head of drama’, hij wilde minder crime en meer familievriendelijke series. Daar waren we een paar van aan het ontwikkelen, maar ineens komt documentaireregiseeur Hans Christian Storrøsten de deur binnen gestapt met zijn eerste script en hij zegt: wil iemand het lezen? Het was erg goed geschreven, hij had duidelijk talent.”

“We spraken met hem af en zeiden dat hij vooral door moest gaan met schrijven en het een jaar later weer eens moet proberen. Na een paar weken kwam hij echter terug met aflevering twee. Die was zelfs nog beter. We gaven hem budget om aflevering drie te schrijven. Een maand later kwam hij daarmee en we waren verkocht. Dus het plan om geen crime te doen, hebben we laten varen.”

De serie won eerder dit jaar de European Script Award en wordt geprezen om de karakters en de humor. Waar prijzen jullie de serie nog meer om?

Ingvild: “De natuur. Het is bijna een karakter op zichzelf en heeft een griezelige en enge sfeer.”

Lasse: “Het voelt claustrofobisch aan, ondanks dat de landschappen zo open zijn.”

Ingvild: “Het is zo groot dat het weer eng wordt. Je kunt je nergens verstoppen, iedereen kan je zien, waar je ook naartoe gaat.”

Mammon II won onlangs een Emmy, in beide seizoen speelt religie een rol en het eerste seizoen ging over een sekte. Is dat een thema dat speelt in Noorwegen?

Ingvild: In Noorwegen zijn we niet zo religieus. Geloof heeft wel een grote rol gespeeld in de vikingtijd. Het zit dus wel in onze cultuur, maar we zijn er niet zo bekend mee. Misschien dat we er daarom zo gefascineerd door zijn.”

Lasse: “Bij de plek waar we de serie opnamen was trouwens wel een sekte.”

Ingvild: “Echt? Shit!”

Ingvild, normaal speel je in het theater en dit was jouw eerste tv-rol, waarom ben jij gekozen?

Ingvild: “Ik heb geen idee! Het was wel erg wennen. In het begin riep de cameraman de hele tijd naar mij: ‘deze kant op kijken!’ Ik was gewoon mijn rol aan het spelen en lette niet op de camera. Ik was ook wel een beetje verlegen. Maar ik moest wel richting de camera móest spelen, zodat er op het scherm meer dan alleen mijn achterhoofd te zien zou zijn.”

“De eerste dagen filmden we vooral autoritten, nog geen dialogen. Dat was een goede en veilige start voor mij. En ik werkte met zeer ervaren mensen, dat voelde heel veilig.”

Dus mijn theorie dat je je ongemakkelijk voelde en je je daardoor makkelijker kon verplaatsen in Hedda klopt niet?

Ingvild: “Haha, nee.”

Wat is voor jou het grootste verschil tussen spelen in het theater en opnames maken voor deze serie?

Ingvild: “In het theater krijg je meteen feedback van het publiek. Bij het filmen hoor je natuurlijk niks. Verder oefenen we in het theater acht weken, zodat we het stuk volledig beheersen. We zijn een hechte familie, maar bij het filmen van Monster was het een komen en gaan van collega’s.”

“En bij het filmen van een serie probeer je iets vier keer uit, dan wordt het gefilmd en komt het op dvd. Dat was best een eng idee!”

Zijn er ook overeenkomsten tussen theater en film?

Ingvild: “Het vinden van het personage dat je speelt is hetzelfde. Mijn personage is Hedda. Wat ik leuk vind aan haar is dat ze niet het zelfvertrouwen heeft die we normaal zien in crime: mensen die er alles aan doen om de zaak op te lossen en daardoor zelfs hun gezinsleven verknallen.”

“Hedda wil zich liever terugtrekken als ze het niet blijkt te kunnen vinden met haar collega Dreyer. Ik denk dat dat haar heel menselijk maakt en je het gevoel geeft dat je haar kent. Ze is een soort antiheld, maar niet op de klassieke manier waarop we antihelden kennen. Ik denk dat veel mensen zich daaraan kunnen relateren. Voor mij was dit een tool om haar te ‘vinden’.”

“Hedda is echter een binnenvetter en op een gegeven moment komt alles er bij haar op een gewelddadige manier uit. Ik ben veel directer.”

Lasse, dit was jouw eerste productie van dit formaat. Hoe was het om te doen?

Lasse: “Het was als een achtbaan. Soms was het eng, soms heel erg leuk en soms moet je een enorme chaos oplossen. Maar we hebben veel geluk gehad. Het weer zat erg mee: we wilden tijdens bepaalde opnames geen sneeuw. Een dag na de opnames was het wit op de locatie.”

“De scene in de regen in aflevering één is daarentegen gefilmd met een ‘regentoren’, want het was droog die dag.”

Ingvild: “En dat was koud! Anne, de regisseur, wilde dat we er altijd koud en nat en lelijk uitzagen. Het was vier graden buiten en ik was kletsnat. Maar Anne vond dat ik er niet nat genoeg uitzag en ik kreeg nog wat emmers water over mijn hoofd.”

Wat maakt de serie Noors of Nordic?

Lasse: “Het is geen typische Noorse serie, maar het bevat wel de kernwaarden van Nordic Noir: de donkerheid, diepgang van personages, somberheid en sterke vrouwelijke rollen.”

Ingvild: “En de kleuren: het is veel blauwer, er komt eigenlijk geen rood voor in de serie. Maar misschien is dat meer een kenmerk van cameraman Jørgen Johansson. Je ziet hetzelfde in zijn werk voor Borgen, The Bridge en The Killing. Daarnaast zijn we in Noorwegen moe van de glossy tv-series. We houden niet van fake. We willen iets laten zien wat echt is!”

Welke Noorse kunstenaars of artiesten wil je tippen aan de lezers van Nordic Vibes?

Designer: Sverre Uhnger

Ingvild: Hij is mijn vriend, maar hij maakt echt mooie producten. Van meubels tot lampen en glazen. Hij heeft een hekel aan overbodige details en maakt zijn ontwerpen zo ‘clean’ mogelijk, het is Japans/Scandinavisch en hij gebruikt hout en glas.

Band: No. 4


Ingvild: No. 4 maakt popmuziek meets traditionele liedjes. Ze zijn goed met harmonieën, en iedereen herkent zich wel in hun teksten. Het is Noorstalig, maar ook dan is het nog mooi om te luisteren.

Serie: SKAM


Ingvild: “Dit is een serie over jongeren en jong zijn in Oslo. Het gaat over de problemen waar jongeren mee te maken krijgen, zoals homoseksualiteit en er niet bijhoren vanwege je geloof.”
Lasse: “We kunnen hem niet naar elk land exporteren vanwege de muziekrechten, maar hij is geript en ondertiteld en is daardoor inmiddels een internationaal succes geworden.”

Fotograaf: Kåre Kivijärvi


Lasse: Hij is een van de eerste kunstfotografen van Noorwegen. Hij leeft niet meer, maar hij heeft echt fantastische foto’s gemaakt. Ik wil graag een originele foto van hem, maar die zijn ontzettend duur!

Monster op dvd: