Kennen jullie ze nog, de Moomins? Die nijlpaardachtige trolletjes die in een vallei diep in de Finse bossen leven en zelfs een poosje op de Nederlandse televisie zijn geweest? Moomin… Pappamoomin… Mammamoomin… Little My… Sniff de kangoeroe… Hemulen… Snufkin… Gaat er al een belletje rinkelen? Misschien niet – en dat is ook niet heel gek: de populariteit hier is nooit vergelijkbaar geweest met die in Scandinavië, waar de Moomins deel zijn van bijna ieders jeugd en menig hart ook vandaag nog sneller gaat kloppen bij het zien van deze witte trollenfamilie en hun vriendjes.
Eind jaren ’30 verschijnen de door de Finse Tove Jansson (1914-2001) getekende Moomin karakters voor het eerst in een stripverhaal in een Engelse krant. In 1945 komt het eerste boek over de Moomins uit – ook van Jansson, geschreven in haar moedertaal: het Zweeds. Het negende en laatste boek verschijnt in 1970 en allemaal worden ze naar meer dan 30 talen vertaald, waaruit wel blijkt dat Jansson met recht één van de meest invloedrijke kinder- en jeugdliteratuurschrijfsters van de wereld genoemd mag worden.
Hoewel de prachtige illustraties misschien anders doen vermoeden, gaat het leven in de zo vriendelijk ogende Moominvallei niet altijd over rozen. De voornamelijk in de eerste boeken zo gelukkige en avontuurlijke familie krijgt later ook met de minder vrolijke dingen van het leven te maken, en de boeken worden steeds psychologischer. Desondanks zijn ze stuk voor stuk hartverwarmend, en roepen bij velen het verlangen op om de wereld en natuur om ons heen eens flink te ontdekken.
Na een mislukte poging om eind jaren ’50 naast de boeken, strips en films ook andere Moomin producten uit te geven, werd de tweede lancering in de jaren ’90 een daverend succes. Vooral de mokken zijn erg gewild en rollen gedurende het hele jaar – maar voornamelijk rond Kerst – als warme broodjes over de toonbank. Ze worden sinds 1990 uitgegeven door het Finse Arabia, onderdeel van het wellicht bekendere Iittala.

Sinds 1997 geeft Arabia ieder jaar een Moomin kerstmok uit, er is een speciale Millennium mok en vanaf 2006 vind je ook jaarlijks een nieuwe zomermok in de schappen, herkenbaar aan de horizontale strepen. Maar ook “gewone mokken” blijven komen, nog altijd gebaseerd op originele illustraties en schetsen van Tove Jansson. De (beginnende) verzamelaar is dus nog wel even zoet!
Met hun vrolijke kleuren en prachtige design zorgen de mokken voor blije gezichten, en uit ervaring kan ik zeggen: ze drinken heerlijk. Perfect dus voor je kopje koffie of thee op de (niet zo) vroege ochtend.
In Nederland en België kom je helaas nog niet zo makkelijk aan Moomin producten als in Finland, Noorwegen en Zweden, maar met een beetje geluk valt er zelfs op fietsafstand zo’n mok – of ander Moomin product – te scoren. Kijk eens in de grotere Iittala winkels in Nederland of België, of sla online je slag op bijvoorbeeld Design-Winkel.nl of Scandinavischkado.nl.

Er zijn ook Moomin-boeken van Tove Jansson:
//
15/07/12 at 21:49
Leuk te lezen!
Sinds een vakantie (ergens in 1997) een tik overgehouden aan Moomin en alles daar om heen.
Met name de mokken hebben mijn verzamelwoede op gang gebracht…
Helaas wel meer maar nog steeds moeizaam te verkrijgen in Nederland.
Mocht iemand nog mokken overhebben.. ik houd me aanbevolen, heb er op dit moment 38.